دستگاه سردکننده نوزاد به منظور کاهش و درمان آسیب های مغزی و اختلالات عملکرد نورولوژیک ناشی از آسفیکسی در نوزادان بدو تولد استفاده می شود. در صورتی که آنسفالوپاتی نوزاد به علت آسیب های ناشی از کاهش اکسیژناسیون خون (هایپوکسی) و کاهش جریان خون (ایسکمی) در مغز رخ دهد، به آن آنسفالوپاتی هایپوکسیک-ایسکمیک و یا اصطلاحاً آسفیکسی اطلاق می شود و می تواند منشأ مادری، جنینی و یا جفتی داشته باشد. در جریان آسیب های هیپوکسیک ایسکمیک مغز سه مرحله ی آسیب یا مرگ سلولهای مغزی ایجاد می شود. این عارضه منجر به مرگ و میر، بروز صرع و تظاهرات دیررس مثل فلج مغزی یا تاخیر تکامل عصبی می شود.
شیوع HIE بر اساس آمارهای جهانی 15 تا 20 نوزاد در هر 1000 تولد فول ترم می باشد و ضمن داشتن احتمال مرگ 15 تا 20%، 25-30% درصد از آنهايي كه زنده مي مانند دچار نقايص تكامل عصبي مانند فلج مغزي و عقب ماندگي ذهنی می شوند. مطابق آمارهای اداره سلامت نوزادان از سال 1397 تا نیمه اول سال 1400، تعداد 7920 مورد آسفیکسی در ایران تشخیص داده شده است که از این میان 1582 مورد آسفیکسی شدید و 934 مورد آسفیکسی متوسط تا شدید تشخیص داده شده است که به ترتیب 82% و 44% منجر به مرگ نوزادان گردیده است و متأسفانه نوزادان زنده مانده نیز به عوارض شدیدی مبتلا گردیده اندکه تا پایان عمر هزینه های سرسام آوری به سیستم درمان کشور و خانواده های خود تحمیل می نمایند. شایان توجه است با افزایش سن باروری و افزایش تولد نوزادان سوم و چهارم و همچنین افزایش میزان زایمان طبیعی، میزان رخداد آسفیکسی در نوزادان نیز به طور محسوسی افزایش می یابد که توجه به مدیریت این عوارض احتمالی، ضروری می باشد.
این عارضه معمولاً در سه سطح خفیف، متوسط و شدید درجه بندی می شود. فاز اولیه ی آسیب سبب آسیب نکروتیک و مرگ سلول های مغز با فاصله کوتاهی پس از شروع آسفیکسی می شود. فاز پنهان که 8-2 ساعت پس از آسیب هیپوکسیک ایسکمیک ایجاد می شود و فرصتی است برای درمان های اختصاصی تر مثل سرمادرمانی تا از آسیب بیشتر مغز در مراحل بعد جلوگیری شود. فاز ثانویه آسیب از 24-6 ساعت پس از آسیب شروع می شود و تا چند روز می تواند ادامه یابد و فاز سوم آسیب از چند هفته تا چند سال پس از آسیب اولیه ادامه می یابد.
بنابراین تنها روش درمانی ای که از شدت عوارض آنسفالوپاتی متوسط یا شدید اندکی بکاهد هیپوترمی درمانی سر یا تمام بدن است که به عنوان یک پروتکل درمانی خاص قابل انجام است. طرح درمان استاندارد سرمادرمانی، بدین صورت است که در پنجره زمانی بدو تولد تا حداکثر 6 ساعت پس از آن می بایست درمان شروع شده و دمای core تا محدوده 33 و نیم درجه سانتی گراد سرد شود. سپس دما به مدت 72 ساعت در همین محدوده تثبیت گردد و در پایان به آرامی و با ریتم مشخص نیم درجه بر ساعت گرم شدن بدن تا دمای نرمال انجام گیرد.
دو روش کلی passive و active برای سرد کردن وجود دارد که روش فعال (active)، علیرغم تجهیزات به مراتب مفصلتر، به دلیل کنترل و تثبیت دمای بسیار دقیقتر و نیاز به نیروی انسانی کمتر، در اولویت توجه مراکز درمانی بوده است.
در این تجهیز با استفاده از عبور مایع خنک کننده از داخل یک تشک نرم و قابل انعطاف از جنس پلی اورتان و پایش مداوم دمای رکتال (مقعدی) نوزاد به عنوان شاخص دمای Core پروتکل سرمادرمانی انجام می شود. مایع خنک کننده توسط یک سیستم سرمایشی سرد می شود. سرمایش آب تا زمانی ادامه می یابد که دمای مقعدی به 33.5 درجه سانتی گراد برسد از این زمان به بعد به مدت 72 ساعت براساس خوانش دمای رکتال و عملکرد کنترل کننده های دما بر روی این مقدار تثبیت می گردد. پس از این زمان سیستم گرمایشی وارد عمل شده و روند بالا بردن دمای نوزاد با سرعت 0.5 درجه سانتی گراد بر ساعت و تا رسیدن به دمای 37 درجه سانتی گراد ادامه می یابد.
